WAT ZIJN GLUTEN?

Gluten is een eiwit dat voorkomt in verschillende granen. De meest bekende granen zijn tarwe, rogge, haver en meel, maar er zijn nog veel meer granen.

Granen die gluten (kunnen) bevatten:

In veel producten worden granen gebruikt en deze bevatten dan ook gluten. Sommige van deze producten liggen voor de hand, zoals brood, pizza, pasta en koekjes. Gluten komen echter ook voor in minder voor de hand liggende producten, zoals in het bindmiddel van soepen, sausjes, worst en aangemaakt gehakt, maar ook in ijsjes, snoepjes, bier en vitaminepillen. Het is dan ook belangrijk om altijd de etiketten te checken van deze producten om te kijken of er geen glutenhoudende granen in zitten.

Haver staat ook in de lijst met granen die gluten bevatten, maar hoort hier eigenlijk niet thuis. Zuiver haver bevat geen gluten die het slijmvlies van de dunne darm beschadigen. In Nederland wordt haver echter vaak gemengd met tarwe, waardoor het gebruik voor mensen met coeliakie sterk word afgeraden. Haver, en producten waar haver in voorkomt, waarbij op de verpakking nadrukkelijk staat dat dit zuiver is, zijn wel glutenvrij.

GLUTENVRIJE VOEDING

Met een gluten- en/of lactose-intolerantie kan je prima lekkere gerechten eten. Het is alleen wel belangrijk dat je beter let op de ingrediënten die je gebruikt.
Bij Winkel Glutenvrij kan je online heel veel glutenvrije producten bestellen. Wat je vandaag besteld is morgen al in huis en wanneer je voor meer dan €45,00 aan producten koopt is de verzending gratis. Om naar deze webwinkel te gaan klik je op de banner hieronder.

WAT IS COELIAKIE EN GLUTENSENSITIVITEIT?

De term glutenallergie wordt vaak gebruikt, maar bestaat officieel niet. Coeliakie en glutensensitiviteit bestaan wel.

Coeliakie is een chronische ziekte die wordt veroorzaakt door overgevoeligheid voor gluten. Met andere woorden, iemand met coeliakie kan niet tegen gluten en het wordt daarom ook vaak aangeduid als glutenintolerantie. Het eten van voedsel met gluten zorgt bij mensen met coeliakie voor een beschadiging van het slijmvlies van de dunne darm. De binnenkant van de dunne darm is normaal bedekt met darmvlokken en darmplooien. Deze zorgen voor een groot oppervlak dat wordt gebruikt voor de voedselopname. Bij mensen met coeliakie die gluten eten worden de darmvlokken beschadigd. Bij langdurige schade door gluten worden belangrijke voedingsstoffen niet meer goed opgenomen. Coeliakie kan op elke leeftijd beginnen.

Er zijn veel verschillende verhalen over glutensensitiviteit. Het blijkt dat er mensen zijn waarbij coeliakie niet vastgesteld kan worden, maar die wel profijt hebben bij een glutenvrij dieet. Voor deze mensen is de verzamelnaam glutensensitiviteit bedacht. Wanneer alle andere darmaandoeningen uitgesloten zijn kan het zijn dat je last hebt van glutensensitiviteit. Om dit aan te tonen moet je onder begeleiding 6 weken een strikt glutenvrij dieet volgen om daarna opnieuw gluten te eten. Er wordt dan gekeken naar het verschil in de klachten tussen beide perioden.

KLACHTEN EN SYMPTOMEN

Coeliakie kan zich op elke leeftijd openbaren, maar vaak is dit op jonge leeftijd al te constateren zoals bij baby’s waarbij de gluten voor het eerst geïntroduceerd worden. Denk hierbij aan de eerste broodkorstjes of pap. Bij volwassenen lijken de klachten echter soms vanuit het niets te komen.

De symptomen zijn verschillend per persoon en zijn niet altijd direct te koppelen aan het maag-darmkanaal. Denk hierbij aan vermoeidheid, depressie en bloedarmoede. Symptomen die kunnen voorkomen bij coeliakie zijn:
Meest voorkomend:

Coeliakie kan samengaan met andere afweersysteemziekten, zoals suikerziekte type 1 en aandoeningen aan de schildklier. Denk je dat je klachten hebt die kunnen wijzen op coeliakie, ga dan naar je huisarts en bespreek dit.

ONDERZOEK EN TESTEN

Heb je last van één of meerdere van de bovengenoemde klachten dan kan dit duiden op coeliakie. Om dit zeker te weten dien je een onderzoek bij de huisarts en de maag-darm-leverspecialist te doen. Er zijn veel ziekteverschijnselen die lijken te duiden op coeliakie, maar waarbij een hele andere behandeling nodig is. Bespreek daarom je klachten en vermoeden altijd eerst met de huisarts en ga niet zomaar zelf experimenteren.

Helaas is coeliakie een relatief onbekende aandoening in Nederland, ook bij huisartsen. Veel van de symptomen kunnen ook lijken op andere aandoeningen, waardoor de huisarts is sommige gevallen niet meteen aan coeliakie denkt.

Een onderzoek begint met het testen van het bloed. Er wordt gekeken of er antistoffen tegen gluten in het bloed zitten. Wanneer dit het geval is moet er verder onderzoek gedaan worden omdat de kans dan groot is dat je inderdaad glutenintolerant bent. Helaas komt het voor dat de antistoffen niet in het bloed te vinden zijn, maar dat iemand wel coeliakie heeft. Komt coeliakie binnen de familie voor of zijn er veel ziekteverschijnselen die kunnen duiden op coeliakie, dan is er ook verder onderzoek nodig.

Voor een verder onderzoek wordt verwezen naar de maag-darm-leverspecialist. Tot nog niet zo lang geleden was het noodzakelijk om een biopt te nemen van de dunne darm om de diagnose definitief vast te stellen. Er wordt dan een klein stukje weefsel uit de darmwand weggenomen met een endoscoop. Deze endoscoop wordt via de mond, slokdarm en maag in de dunne darm gebracht. Wanneer er na onderzoek van het biopt geen darmvlokken aanwezig zijn of deze ernstig beschadigd zijn kan coeliakie worden bevestigd.

Sinds kort zijn de Europese richtlijnen voor het stellen van de diagnose coeliakie aangepast. In sommige gevallen is een bioptie niet meer noodzakelijk. Dit geldt voor kinderen met de erfelijke factoren voor de ziekte, die ook kenmerkende klachten hebben. Dit wordt uiteraard gedaan in overleg met de behandelend arts.

BEHANDELING

In alle gevallen zal iemand met coeliakie een streng dieet zonder gluten moeten gaan volgen. Door het volgen van dit dieet zullen de klachten verdwijnen en zal de dunne darm zich in de meeste gevallen weer herstellen. Bij sommige mensen kan het eten van zelfs een klein stukje brood of iets anders met gluten leiden tot een (tijdelijke) terugkeer van de klachten. Een regelmatig bezoek aan een arts of diëtist zal hierbij noodzakelijk zijn.