Het is bijna zomervakantie en dat betekent dat veel van jullie op vakantie zullen gaan. Dat is natuurlijk heerlijk! Maar met een gluten- en lactose-intolerantie is het wel iets lastiger. Ik krijg van jullie dan ook vaak berichten dat jullie je zorgen maken over het eten tijdens de vakantie. Dat is natuurlijk niet de bedoeling, want vakantie gaat om ontspanning!

Daarom vandaag een blog met tips en tricks voor veilig eten op vakantie.

Algemeen

In veel landen wordt er gelukkig steeds beter gelet op allergenen, maar het zal zeker niet in elk land gemakkelijk zijn om gluten- en lactosevrij te kunnen eten. Bedenk dus van te voren goed waar je naartoe gaat, zodat je ook nog lekker kunt ontspannen! Ik kan helaas niet over alle landen in de wereld vertellen hoe men daar omgaat met allergenen.
Wat betreft Europa is mijn ervaring dat je met name in Frankrijk en Spanje makkelijk vervangende producten kunt vinden in de supermarkten. Ook wordt er daar in restaurants meestal goed rekening houdt met allergenen. Men heeft kennis van de ingrediënten die gebruikt worden in de gerechten.
In Spanje vond ik in een supermarkt zelfs een heel schap met verschillende glutenvrije biersoorten (voor een normale prijs) en kon ik in een vervallen wegrestaurant een vers belegd glutenvrij broodje bestellen met een lactosevrije cappuccino. Daar kunnen ze in Nederland nog wat van leren!
In Duitsland vond ik het veel lastiger om gluten- en lactosevrij te kunnen eten.

Het helpt wanneer je een beetje de taal spreekt, zodat je uit kunt leggen wat je wel en wat je niet mag eten. Zoek van tevoren op hoe je ‘zonder gluten en lactose’ zegt in de taal van het land van bestemming. Zoek vooral ook op hoe je moet zeggen wat je wel mag eten.

Basisproducten meenemen

Om het zekere voor het onzekere te nemen, zorg ik er altijd voor dat ik een aantal producten van thuis meeneem. Je weet nooit wat je in een lokale supermarkt kunt kopen of hoe de restaurants ter plekke omgaan met allergenen.

Neem zelf de volgende basisproducten mee:

– Glutenvrije maïs- of rijstwafels. Zelf vind ik de biologische maïswafels van de Albert Heijn het lekkerst. Deze zijn dun, compact en knapperig en vullen beter dan rijstwafels.
– Voorverpakt glutenvrij brood, bijvoorbeeld van schar. Dit is niet het lekkerst, maar ongeopend kan je het redelijk lang bewaren. Na openen moet je het wel binnen enkele dagen consumeren.
– Glutenvrije spaghetti. Spaghetti neemt minder ruimte in dan andere pastasoorten en het is een goede basis voor een avondmaaltijd. Pastasaus kun je ter plekke kopen.
– Glutenvrij kokosbrood. Dit is goed buiten de koelkast te bewaren, makkelijk mee te nemen en is een smakelijk broodbeleg.
– Glutenvrije bouillonblokjes. Handig wanneer je behoefte hebt aan iets zouts of wanneer je soep wilt maken.
– Lactasetabletjes. Mocht je toch iets willen eten waar lactose in zit, of mocht je twijfelen of ergens lactose in zit, neem dan van te voren een lactasetabletje in. De lactase in de pilletjes zorgt ervoor dat je lichaam de lactose kan afbreken. De tabletjes van Lactojoy heb ik zelf geprobeerd. Deze zitten in een handig klein doosje, bevatten zo min mogelijk onnodige toevoegingen en bevatten een hoge dosering lactase. De tabletjes zijn ontwikkeld in Duitsland, door mensen die zelf ook lactose-intolerant zijn; ervaringsdeskundigen dus! Kijk op www.lactojoy.de voor meer informatie en voor bestellen.

Ontbijt en lunch

Indien je een accommodatie hebt inclusief ontbijt, geef dan voordat je op reis gaat altijd aan dat je een gluten- en lactose-intolerantie hebt. Dan kan de accommodatie daar eventueel rekening mee houden. In mijn ervaring verschilt het nogal hoe men hier mee omgaat. Soms worden er speciaal heerlijke glutenvrije broodjes gekocht, soms wordt er ook helemaal niks gedaan en moet je zelf maar bedenken wat je eet. Je kan de mensen aldaar een handje helpen, door aan te geven wat je wel mag eten.
Mochten er ter plekke geen broodvervangers zijn, dan kan je je eigen maïswafels of glutenvrije brood meenemen naar de ontbijt-/lunchtafel.

Denk wat betreft ontbijt en lunch bijvoorbeeld aan de volgende producten:

Eieren
– In een hotel is een gekookt eitje het veiligst in verband met kruisbesmetting en eventueel gebruik van boter voor het bakken.
– Heb je zelf een keukentje, dan kan je de eitjes ook bakken in wat zonnebloemolie.

Broodvervangers.
– Maïswafels, rijstwafels of andere glutenvrije wafels/crackers, deze zijn in Frankrijk en Spanje ook in bijna alle supermarkten te koop.
– Glutenvrij brood, kijk hiervoor bij het schap met de dieetvoeding. Dit is vaak ook in de buurt van de biologische voeding, maar niet altijd.
– Soms is er in de supermarkt ook vers glutenvrij brood te koop. Dit is dan te vinden bij de normale broodafdeling.

Lactosevrije melkproducten.
– Soja yoghurt.
– Lactosevrije yoghurt.
– Lactosevrije melk.

Groenten en fruit.
– Vers fruit, met name banaan, dit vult goed.
– Tomaat en komkommer, dit kan ook als broodbeleg.
– Avocado, dit kan ook als broodbeleg.

Broodbeleg.
– Honing. Vraag in een hotel altijd om een nieuwe, schone portie om kruisbesmetting te voorkomen.
– Jam. Vraag in een hotel altijd om een nieuwe, schone portie om kruisbesmetting te voorkomen.
– Pas op met vleesbeleg zoals worst of paté, hierin kan wat meel verwerkt zijn. In droge worst zit ook vaak lactose.
– Tomaat, komkommer en/of avocado. Lekker met wat zout en peper.
– Glutenvrij kokosbrood.
– Tonijn of sardientjes uit blik. Lekker met een beetje gluten- en lactosevrije mayonaise en komkommer.
– Oude, harde kazen zijn normaalgesproken lactosevrij, maar in het buitenland vind ik dat altijd net iets lastiger te beoordelen. Bij twijfel niet doen, of neem een lactasetabletje van Lactojoy (www.lactojoy.de).

Ontbijtgranen
– Neem in een hotel geen ontbijtgranen zoals muesli, cruesli of cornflakes, tenzij je zelf op de verpakking duidelijk kunt lezen dat er geen gluten- of lactose in zit. Zelfs in gewone cornflakes zitten gluten, ondanks dat het hoofdbestanddeel maïs is.
– In de supermarkt vind je soms wel speciale glutenvrije ontbijtgranen. Deze kun je dan weer combineren met lactosevrije melk of sojayoghurt.

Salade
– Fruitsalade, dit is lekker als ontbijt.
– Hartige salades, hier kan je alles in doen wat je lekker vindt. Tomaat, komkommer, paprika, avocado, noten, gedroogd fruit, appel, peer, gluten- en lactosevrije ham, etc.
– Denk ook aan gekookte aardappeltjes/krieltjes in een salade voor extra vulling.
– Rijstsalade. Kook een portie rijst en meng dit met ingrediënten die je lekker vindt. Kijk op www.glutenvrijlactosevrij.nl voor recepten voor rijstsalades.
– Als je een salade gaat eten bij een restaurant, let er dan op dat er geen croutons of jonge kazen inzitten en dat er geen gewoon brood bij wordt geserveerd. Vraag ook naar de ingrediënten van de dressing en controleer of eventuele worst of ham gluten- en lactosevrij is.

Diner

Zelf koken
Heb je coeliakie en kan je echt geen gluut verdragen, dan raad ik je aan om te zorgen dat je op vakantie altijd zelf kunt koken. Ga je kamperen, of op reis met camper of caravan, neem dan een gasstelletje mee. Ga je naar een hotel, huisje of appartement, zorg dan dat er een keukentje is. Zo kan je veel beter controleren wat je allemaal binnenkrijgt en kan je eventuele kruisbesmetting beter in de gaten houden.
In elk land kun je wel verse groenten, vlees of vis en aardappelen of rijst kopen. Hiermee kan je zelf gluten- en lactosevrije gerechten maken. Pas op met zowel verse als gedroogde worst, hier kan meel of lactose in zitten. Check sowieso altijd de ingrediënten van de producten die je koopt. Neem van huis glutenvrije spaghetti mee, dan heb je je basis voor vele pastagerechten.

Uit eten
Als je geen coeliakie maar een intolerantie hebt, heb je misschien iets meer vrijheid om ook uit eten te gaan, maar hou er wel rekening mee dat er altijd een risico is dat je toch gluten binnenkrijgt. Er is een kans dat men in een restaurant in het buitenland niet helemaal begrijpt wat gluten zijn, of dat er sprake is van kruisbesmetting in de keuken. Soms denkt men ook dat het niet erg is wanneer er maar een klein beetje meel in iets is verwerkt. Stel vragen aan de bediening of kok en probeer zo een inschatting te maken van of men begrijpt wat gluten- en lactose-intolerantie is en in hoeverre men bereid is er rekening mee te houden. Bepaal uiteindelijk zelf of je het risico wilt nemen.

Een puur stukje vlees of vis zal waarschijnlijk gewoon glutenvrij zijn, maar kan bijvoorbeeld wel in boter gebakken zijn; neem zo nodig een lactasetabletje (www.lactojoy.de) . Hetzelfde geldt voor gebakken groenten.
Pas met salades op voor croutons of brood, de dressing en jonge kazen. Pas ook altijd op met sausjes en soepen, deze kunnen gebonden zijn met meel of room.
Hoewel frietjes in principe glutenvrij zijn, kunnen ze gebakken worden in frituurvet waar ook glutenhoudende producten in gefrituurd worden. Hou hiermee rekening als je frietjes bestelt.

Het is altijd even puzzelen, maar met een goede voorbereiding kan ook jij veilig en ontspannen op reis.
Heb jij nog andere tips? Post deze dan op mijn facebookpagina; daarmee help je ook mijn andere volgers!

Een hele fijne vakantie gewenst!